فوبیای دندانپزشکی چیست؟ علت ایجاد و روش های درمان آن

فوبیای دندانپزشکی که به عنوان دنتو فوبیا یا ادونتو فوبیا شناخته می شود، یک ترس یا اضطراب شایع مرتبط با اقدامات دندانپزشکی است. این ترس می تواند از ناراحتی خفیف تا وحشت شدید متغیر باشد و باعث شود افراد به طور کلی از مراجعه به دندانپزشکی خودداری کنند.

متأسفانه، داشتن فوبیا برای مراجعه به دندانپزشک می تواند اثرات مضری بر سلامت دهان و دندان داشته باشد، زیرا مراقبت منظم از دندان برای حفظ لبخند سالم ضروری است. در این مقاله، به بررسی عوامل ایجاد فوبیای دندانپزشکی می‌ پردازیم و روش‌ های درمانی موثر برای کمک به افراد، برای غلبه بر ترس و دریافت مراقبت‌ های دندانی مورد نیازشان را بررسی می‌کنیم.

دلایل بروز فوبیای دندانپزشکی در افراد چیست؟

فوبیا در دندانپزشکی می تواند به دلایل زیر، در افراد مختلف بروز کند:

داشتن تجربه بد در مراجعات قبلی

یک تجربه منفی و بد در درمان دندانپزشکی، مانند یک عمل دردناک یا احساس درماندگی یا خارج از کنترل در طول درمان، می‌تواند تاثیری ماندگار بر فرد بگذارد و به فوبیا و ایجاد وحشت منجر شود.

ترس از درد

ترس از تجربه دندان درد در حین اعمال دندانپزشکی یکی از دلایل رایج فوبیای دندانپزشکی است. این ترس ممکن است با داستان های اطرافیان یا تصاویر رسانه ای از تجربیات دردناک دندانپزشکی تشدید شود.

ترس از سوزن و تزریق

بسیاری از روش های دندانپزشکی شامل استفاده از سوزن و تزریق است که می تواند ترسناک باشد و باعث ایجاد اضطراب در افراد مبتلا به فوبیا شود.

از دست دادن کنترل یا خجالت کشیدن

برخی از افراد ممکن است در طول اقدامات دندانپزشکی احساس از دست دادن کنترل یا خجالت کنند که منجر به تشدید اضطراب یا ترس از قضاوت شدن توسط متخصصان دندانپزشکی می شود.

ایجاد وحشت با وجود عوامل دیگر

 بوها، صداها و احساساتی که در طی عمل های دندانپزشکی تجربه می شوند، می توانند برای برخی افراد ترس و اضطراب را تشدید کنند.

روش های موثر در درمان فوبیای دندانپزشکی

غلبه بر فوبیا و ایجاد ترس شدید در دندانپزشکی با روش های زیر درمان می شود: 

درمان رفتاری (CBT)

 CBT یک روش درمانی پرکاربرد برای رسیدگی به بیماران مبتلا به فوبیای درمان های دندانپزشکی است. در این روش با شناسایی و به چالش کشیدن افکار و باورهای منفی مرتبط با روش های دندانپزشکی، قرار دادن تدریجی افراد در معرض ترس های خود در یک محیط کنترل شده و آموزش مقابله با ترس برای مدیریت اضطراب است.

تکنیک‌های آرام‌ سازی

تمرین تکنیک‌ های آرام‌ سازی، مانند تمرین‌های تنفس عمیق، آرام‌سازی پیشرونده عضلانی، یا تصویرسازی هدایت‌ شده، می‌تواند به افراد کمک کند تا اضطراب را کاهش دهند و حس آرامش را در طول ملاقات‌ های دندانپزشکی تقویت کنند.

تکنیک های حواس پرتی

درگیر شدن با سایر افکار و حواس پرتی، مانند گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم یا استفاده از هدست های واقعیت مجازی، می تواند توجه بیمار را به روش های درمان دندانپزشکی کمتر کند و اضطراب و ناراحتی را کاهش دهد.

استفاده از داروی آرامبخش

برای افراد مبتلا به فوبیای شدید دندان، استفاده از داروی آرامبخش می تواند یک گزینه موثر باشد. دندانپزشک از دارو برای ایجاد آرامش و کاهش اضطراب در طی مراحل دندانپزشکی استفاده می کند. برای این کار می توان از آرام‌بخشی خوراکی، آرام‌بخشی استنشاقی (اکسید نیتروژن) و آرام‌بخشی داخل وریدی، بسته به نیاز فرد به کار برد.

 کار با درمانگر

کار با یک درمانگر یا یک متخصص دندانپزشکی با تجربه در درمان حساسیت های ایجاد شده در فوبیای دندانپزشکی می تواند به افراد کمک کند تا به تدریج با ترس ها و اضطراب های خود در ارتباط با روش های دندانپزشکی مقابله کنند.

 این درمان شامل قرار گرفتن در معرض محرک های مرتبط با دندان در یک محیط کنترل شده و حمایتی است.

برقراری ارتباط و ایجاد اعتماد

بیمار می تواند با بیان احساسات و برقراری رابطه خوب با متخصصان دندانپزشکی در مورد مشکل خود و درک صحیح مشکل توسط دندانپزشک و پاسخ مناسب به احساسات بیمار می تواند به ایجاد اعتماد و ایجاد یک محیط حمایتی کمک کند.

دندانپزشکان با تجربه در درمان بیماران مبتلا به فوبیای دندانپزشکی می توانند از تکنیک هایی مانند توضیح جزئیات روش ها، ایجاد وقفه در طول درمان و ایجاد سیگنال های واضح برای ارتباط و کنترل استفاده کنند.

سایر مقالات … ارتودنتیست و دندانپزشک عمومی چه تفاوت هایی دارند؟

کنترل فوبیای دندانپزشکی توسط خود فرد

علاوه بر روش های درمانی حرفه ای گفته شده در بالا، افراد مبتلا به فوبیا می توانند برای مدیریت آن روش های زیر را امتحان کنند:

آشنایی با انواع روش های دندانپزشکی

یادگیری و آشنایی با مورد روش های دندانپزشکی، تجهیزات و مراحل مربوط به آن می تواند به کاهش اضطراب کمک کند. درک اینکه متخصصان دندانپزشکی برای اولویت دادن به راحتی و ایمنی بیمار آموزش دیده اند، می تواند به کاهش ترس کمک کند.

سیستم پشتیبانی

جستجوی برای یافتن حامی مانند حمایت دوستان، خانواده یا گروه‌ های حمایتی می‌تواند باعث اطمینان و تشویق عاطفی شود. به اشتراک گذاشتن تجربیات و نکاتی برای مدیریت فوبیای در دندانپزشکی می تواند، مفید باشد.

قرار گرفتن در معرض تدریجی

قرار گرفتن تدریجی در محیط کلینیک ها  و شروع تدریجی روش های دندانپزشکی می تواند به کاهش ترس کمک کند. شروع با معاینات و پاکسازی های ساده و پیشرفت تدریجی به درمان های پیچیده تر می تواند در طول زمان به ایجاد اعتماد به نفس کمک کند.

سایر مقالات … کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی

تکنیک‌های ذهن‌آگاهی و آرامش

برای مدیریت فوبیا می توان از تمرین تکنیک‌ های ذهن‌آگاهی، مانند مدیتیشن یا تجسم، کمک گرفت، ترکیب این تکنیک ها با تمرینات تنفس عمیق می تواند آرامش را افزایش دهد.

جمع بندی

فوبیای در روش های درمان دندانپزشکی می تواند به طور قابل توجهی بر سلامت دهان و دندان و رفاه کلی فرد تاثیر بگذارد.

برای غلبه بر این ترس و دریافت مراقبت‌های دندانپزشکی، درک علت فوبیای دندانی و بررسی روش‌های درمانی مؤثر بسیار مهم است.

با استفاده از رویکردهایی مانند درمان شناختی-رفتاری، تکنیک‌های آرام‌سازی، تکنیک‌های حواس‌پرتی، استفاده از آرام‌بخش و درمان حساسیت‌ های ایجاد شده، افراد می‌توانند به تدریج کنترل سلامت دندان خود را به دست آورند و بر ترس خود غلبه کنند.

به یاد داشته باشید، با حمایت، ارتباط و درمان مناسب، می توان فوبیای دندانپزشکی را مدیریت کرد و افراد را قادر می سازد تا سلامت دهان خود را در اولویت قرار دهند و تجربیات مثبت دندانپزشکی را تجربه کنند.

منبع: ویکی دندان